‘इरानका आणविक स्थलहरू ‘पूर्ण रूपमा ध्वस्त’ भनेको नमाने अझै भीषण आक्रमण गर्छौं’ : राष्ट्रपति ट्रम्प

काठमाडौं । राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले आइतबार अमेरिकी हवाई आक्रमणले इरानका मुख्य आणविक स्थलहरू ‘पूर्ण रूपमा नष्ट’ गरेको बताएका छन् ।

यो आक्रमणले वासिङ्टनलाई तेहरानसँगको इजरायलको युद्धमा सामेल गराएको छ र मध्यपूर्वका लागि यो एक महत्त्वपूर्ण क्षण बनेको छ ।

ह्वाइट हाउसबाट राष्ट्रका नाममा टेलिभिजन सम्बोधन गर्दै ट्रम्पले इरानले चाँडै शान्ति कायम नगरे संयुक्त राज्य अमेरिकाले थप लक्ष्यहरू पछ्याउने चेतावनी दिए। यस क्षेत्रमा अर्को ‘सदाका लागि युद्ध’ बाट बच्न वाचा गरेका अमेरिकी राष्ट्रपतिको हस्तक्षेपले द्वन्द्वलाई नाटकीय रूपमा फराकिलो बनाउने खतरा निम्त्याएको छ ।

वासिङ्टन संलग्न भयो भने इरानले बदला लिने बताएको छ । “आज राति म संसारलाई रिपोर्ट गर्न सक्छु कि आक्रमणहरू एक शानदार सैन्य सफलता थिए”, ट्रम्पले भने । उनले आक्रमणले फोर्डोको महत्त्वपूर्ण भूमिगत आणविक संवर्धन प्लान्ट तथा नातान्ज र इस्फाहानका सुविधाहरूलाई लक्ष्य बनाएको बताए ।

“इरानका मुख्य आणविक संवर्धन सुविधाहरू पूर्ण रूपमा र सम्पूर्ण रूपमा ध्वस्त भएका छन् । मध्यपूर्वको बदमाशी गर्ने इरानले अब शान्ति बनाउनुपर्छ”, उनले थपे । इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुले आक्रमणका लागि ट्रम्पलाई बधाई दिँदै भने, “संयुक्त राज्य अमेरिकाको भयानक र धार्मिक शक्तिले इतिहास परिवर्तन गर्नेछ ।”

अमेरिकी आक्रमणलाई ‘गैरकानूनी र आपराधिक’ भनी निन्दा गर्दै इरानी विदेशमन्त्री अब्बास अराघचीले आफ्नो देशको सार्वभौमसत्ताको रक्षा गर्ने अधिकार रहेको बताए । “आज बिहानका घटनाहरू अपमानजनक छन् र तिनका चिरस्थायी परिणामहरू हुनेछन्”, उनले एक्समा पोस्ट गरेका छन्, “इरानले आफ्नो सार्वभौमसत्ता, हित र जनताको रक्षा गर्न सबै विकल्प सुरक्षित राख्छ ।”

त्यसको लगत्तै तेल अभिवमा साइरन बज्यो र जेरुसेलमबाट विस्फोटको आवाज आयो । इरानी राज्य टिभीले नयाँ मिसाइल आक्रमण सुरु गरेको घोषणा गरेको छ । तेहरानले आइतबार अमेरिकी आक्रमणपछि ‘प्रदूषणको कुनै सङ्केत नभएको’ र साउदी नियामकहरूले खाडी क्षेत्रमा ‘कुनै रेडियोधर्मी प्रभाव फेला नपरेको’ बताएको छ ।

इरानी मिडियाले फोर्डो प्लान्टको केही भागका साथै इस्फहान र नातान्ज आणविक स्थलहरूमा आक्रमण भएको पुष्टि गरेको छ ।

अप्रत्याशित आक्रमण

ट्रम्पले बिहीबार इजरायलको अभियानमा सामेल हुने कि नहुने भन्ने बारेमा ‘दुई हप्ता भित्र’ निर्णय गर्ने बताएका थिए । यसलाई धेरैले कूटनीतिक अवसरको सम्झनाको रूपमा हेरेका थिए । तर ट्रम्पको इरानमाथि आक्रमण गर्ने निर्णय धेरै चाँडै आयो ।

उपराष्ट्रपति जेडी भान्स, रक्षामन्त्री पिट हेग्सेथ र विदेशमन्त्री मार्को रुबियोको साथमा रहेका ट्रम्पले इरान कूटनीतिक समाधानमा नपुगेसम्म भविष्यका आक्रमणहरू ‘अझ ठूलो’ हुने बताए । “याद राख्नुहोस्, त्यहाँ धेरै लक्ष्यहरू बाँकी छन्”, उनले भनेका छन् । यद्यपि ट्रम्पले शासन परिवर्तनको कुनै उल्लेख गरेनन् ।

उनले गत हप्ता इरानी सर्वोच्च नेता अयातोल्लाह अली खामेनेई ‘सजिलो लक्ष्य’ भएको चेतावनी दिएका थिए । इरानी आणविक स्थलहरूमा छापा बी–२ स्टेल्थ बमवर्षकहरूले ‘बङ्कर बस्टर बम’ र पनडुब्बीबाट प्रक्षेपित टोमाहक क्रुज मिसाइलहरू प्रयोग गरेर आक्रमण गरेको अमेरिकी मिडियाले रिपोर्ट गरेका छन् ।

यसअघि ट्रम्पले आफ्नो ट्रुथ सामाजिक सञ्जालमा फोर्डोमा ‘बमको पूर्ण पेलोड’ खसालिएको र ‘सबै विमानहरू सुरक्षित रूपमा घर फर्किरहेको’ बताएका थिए । उनले थपे, “हाम्रा महान् अमेरिकी योद्धाहरूलाई बधाई ।” ह्वाइट हाउसले पोस्ट गरेको तस्बिरहरूमा आक्रमणको घोषणा हुनुभन्दा केही समयअघि सिचुएसन रुममा शीर्ष राष्ट्रिय सुरक्षा अधिकारीहरूसँग रातो ‘मेक अमेरिका ग्रेट अगेन’ टोपीमा भएको ट्रम्प देखाइएको थियो ।

सम्बोधनपछि ट्रम्पले इरानलाई ‘कुनै पनि प्रतिशोध’ विरुद्ध चेतावनी दिए । इरान र यसका सहयोगीहरूले यसअघि इराकसहित यस क्षेत्रमा रहेका अमेरिकी सैन्य अड्डाहरूमा आक्रमण गरिसकेका छन् । यमनमा इरानका हुथी सहयोगीहरूले शनिबार वासिङ्टन युद्धमा सामेल भएमा लाल सागरमा अमेरिकी पोतहरूमाथि आफ्ना आक्रमणहरू पुनः सुरु गर्ने धम्की दिएका थिए ।

अमेरिकी राष्ट्रपतिले जुन १३ मा इजरायलले पहिलो पटक इरानमाथि आक्रमण गरेपछि इरानले कहिल्यै आणविक हतियार राख्न नसक्ने आफ्नो जिद्दी दोहोर्‍याउँदै इरानविरुद्ध आफ्नो बयानबाजी बढाउनुभएको थियो । त्यसपछिदेखि इजरायल र इरानले एकअर्काविरुद्ध शृङ्खलाबद्ध विनाशकारी आक्रमणहरू गरेका छन् ।

ह्वाइट हाउसका एक वरिष्ठ अधिकारीले आक्रमणपछि ट्रम्पले नेतान्याहुसँग कुरा गरेका छन् भने अमेरिकाले पनि प्रमुख सहयोगी इजरायललाई आक्रमणअघि ‘जानकारी’ दिएको बताएको छ । इरानका राष्ट्रपति मसुद पेजेस्कियनले शनिबार पहिले इजरायलको नौ दिने बम आक्रमण अभियान जारी रहेमा ‘थप विनाशकारी’ प्रतिशोधको चेतावनी दिएका थिए ।

इरानले आणविक बमको माग गर्न अस्वीकार गर्दछ । शनिबार पेजेस्कियनले नागरिक आणविक कार्यक्रमलाई पछ्याउने आफ्नो अधिकार ‘धम्की वा युद्धद्वारा खोस्न सकिँदैन’ भने । यसैबीच इरानको रिभोलुसनरी गार्डले आइतबार बिहान इजरायलभरि ‘रणनीतिक लक्ष्यहरू’ विरुद्ध ‘आत्मघाती ड्रोन’ प्रक्षेपण गरेको घोषणा गरेको छ ।

इरानमाथि अमेरिकी सैन्य आक्रमणले ट्रम्पका लागि घरेलु राजनीतिक तनाव निम्त्याउने खतरा पनि छ । यस मुद्दाले ट्रम्पको ‘मेगा’ आन्दोलनमा विभाजन ल्याएको छ । धेरै प्रमुख रिपब्लिकन समर्थकहरूले ट्रम्पलाई अर्को विदेशी युद्धमा संयुक्त राज्य अमेरिकालाई फसाउनबाट जोगिन आह्वान गरेका छन् ।

विशेष गरी सन् २०१६ को चुनावमा ट्रम्पको पहिलो जित इराक र अफगानिस्तानमा भएको युद्धबाट अमेरिकालाई बाहिर निकाल्ने उनको वाचाहरूका आधारमा आएको थियो । डेमोक्रेटहरूले पनि उनलाई आक्रमण गरेका छन् । प्रमुख अमेरिकी डेमोक्रेट हकिम जेफ्रिजले ट्रम्पले अमेरिकालाई ‘मध्यपूर्वमा सम्भावित विनाशकारी युद्धमा फस्न’ जोखिम मोलेको बताएका छन् भने अरूले उहाँलाई नयाँ युद्ध सुरु गर्न कांग्रेसलाई बेवास्ता गरेको आरोप लगाएका छन् ।रासस