सिंहदरबार संवाददाता
काठमाडौं । मोटरसाइकल तथा गाडीको फाइनान्सिङ दर १ प्रतिशतले बढेको छ । जुन ब्रान्डको सवारी किन्यो सोही ब्रान्डको हायर पर्चेज कर्जा दिने कम्पनीबाट फाइनान्सिङ गर्दा हालको भन्दा १ प्रतिशत बढी ब्याज तिर्नुपर्ने भएको हो ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले हायर पर्चेज कर्जा दिने कम्पनीलाई स्वीकृति दिने नीतिगत एवम् प्रक्रियागत व्यवस्था, २०७० माथि तेस्रो संशोधन गर्दै ती कम्पनीलाई स्प्रेडदर १ प्रतिशतले बढाउन मिल्ने व्यवस्था गरिदिएको छ । संशोधित व्यवस्था अनुसार कम्पनीले ऋण तथा सापटी लिई कर्जा प्रदान गरेको अवस्थामा यसरी प्राप्त गरेको ऋण तथा सापटीमा दिनुपर्ने औसत ब्याजदरमा ४ प्रतिशत भन्दा बढी नहुने गरी हायर पर्चेज कर्जामा औसत ब्याजदर अन्तर कायम गर्नुपर्नेछ । यसअघि यस्तो अन्तर ३ प्रतिशत थियो ।
यसको अर्थ ९ प्रतिशतको औसतमा ऋण तथा सापटी लिएर १२ प्रतिशतसम्म फाइनान्सिङ दर तोक्ने गरेकामा अब हायर पर्चेज कर्जा दिने कम्पनीले १३ प्रतिशतसम्म लिन पाउनेछन् ।
हाल देशमा १० वटा कम्पनीले हायर पर्चेज कारोबार गर्ने प्रयोजनको अनुमति पाएका छन् । आफूले बेच्ने ब्रान्डमा फाइनान्सिङ दिने हेतुले हुलास इन्भेस्टमेन्ट, सिप्रदी हायर पर्चेज प्रालि, एमएडब्ल्यू इन्भेस्टमेन्ट, बतास इन्भेष्टमेन्ट, हास्याकर इन्भेस्टमेन्ट, जगदम्बा क्रेडिट एन्ड इभेस्टमेन्ट, भेन्चर हायर पर्चेज प्रालि, मनोकामना हायर पर्चेज प्रालि, अग्नी हायर पर्चेज प्रालि, ओम्नी प्रालिले यस्तो अनुमति पाएका छन् ।
यी कम्पनीबाट फाइनान्सिङ गर्दा ग्राहकले सवारी किन्दा छुट्टै बैंक खोजिरहनु पर्दैन, कागजात जुटाइरहने झन्झट बेहोर्नु पर्दैन । तर, कम्पनीको फाइनान्सिङको ब्याजदर महंगो हुन्छ । अब यस्तो ब्याजदर बैंकको भन्दा ४ प्रतिशतसम्म महंगो हुने भएको हो ।
हायर पर्चेज कम्पनीले कम्पनीले कर्जा प्रवाह गर्दा धितोको मूल्यको अधिकतम ८० प्रतिशतसम्म मात्र कर्जा प्रवाह गर्नु पर्नेछ । यसअघि सतप्रतिशतसम्म कर्जा दिन्थे ।
हायर पर्चेज कर्जा दिने कम्पनीको न्यूनतम चुक्ता पुँजी (साधारण शेयर) रु. ३० करोड हुनुपर्ने व्यवस्था राष्ट्र बैंकले गरेको छ । कम्पनीले एउटै ग्राहक, फर्म, कम्पनी वा समुहलाई प्रदान गर्न सक्ने कर्जाको सीमा अघिल्लो त्रयमासको खुद सम्पत्तिको बढीमा ३० प्रतिशतसम्म कायम भएको छ ।
हायर पर्चेज कर्जा दिन स्वीकृति प्राप्त कम्पनीहरुले यस अन्तर्गत गरेको कारोबारको विवरण त्रयमासिक अवधि समाप्त भएको ३० दिनभित्र देहाय नेपाल राष्ट्र बैंकलाई रिपोर्टिङ गर्नु पर्नेछ ।
हायर पर्चेज कम्पनीले ग्राहकबाट किस्ता रकम असुल हुन नसकी बक्यौता रहेमा त्यस्तो किस्ता रकम छ महिना भन्दा बढी अवधिले भाखा नाघेमा बक्यौता किस्ता रकमलाई शंकास्पद कर्जामा वर्गीकरण गरी ५० प्रतिशत नोक्सानी व्यवस्था कायम गर्नु पर्नेछ । किस्ता रकम एक वर्ष भन्दा बढी अवधिले भाखा नाघेमा सम्पूर्ण कर्जा रकमलाई खराब वर्गमा वर्गीकरण गरी शतप्रतिशत कर्जा नोक्सानी व्यवस्था कायम गर्नुपर्नेछ । शंकास्पद तथा खराब वर्गमा वर्गीकरण गरिएका कर्जालाई “निष्कृय कर्जाʺ भनिनेछ र यस्तो अवस्थामा ब्याज रकमको लेखांकन नगद प्राप्तिको आधारमा गर्नुपर्नेछ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्