सिंहदरबार संवाददाता
एजेन्सी । दुई स्वास्थ्य विशेषज्ञले बुधबार ओलम्पिक आयोजकहरूलाई कोका–कोलासँगको सम्बन्ध तोड्न दबाब दिएका छन् । उनीहरूले ठूलो रकमको प्रायोजन सम्झौताले अमेरिकी कम्पनी कोका–कोलालाई अस्वस्थकर चिनीयुक्त पेय पदार्थहरू ‘स्पोर्टसवास’ गर्न अनुमति दिने बताएका छन् ।
राष्ट्र, व्यक्ति, समूह, निगम वा सरकारले प्रतिष्ठामा सुधार ल्याउन खेलको उपयोग गर्ने अभ्यासलाई वर्णन गर्न स्पोर्ट्सवास शब्दको प्रयोग गर्छन् ।यद्यपि अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक कमिटीले कोका–कोलासँगको साझेदारीमा अविश्वसनीय रूपमा गर्व रहेको बताएको छ । कम्पनीले भने चिनीरहित पेयपदार्थ पनि उपलब्ध गराएको बताएको छ ।
पेरिस खेलमा प्रशंसकहरूले प्रयोग गर्ने प्लास्टिकको बोतलको मात्रालाई लिएर पर्यावरणीय कार्यकर्ताहरूले आलोचना गरेपछि स्वास्थ्य विशेषज्ञहरूको उक्त आग्रह आएको हो ।
फ्रान्सको राजधानीमा भैरहेको प्रतियोगितामा कोका–कोलाको सर्वव्यापी फिजी पेयहरूको विज्ञापन समावेश छ । कोका–कोलाले सन् १९२८ देखि ओलम्पिकलाई प्रायोजन गर्दै आएको छ ।
तर विश्वव्यापी स्वास्थ्य समूह भाइटल स्ट्राटिजिजका ट्रिस कोटर र सान्ड्रा मुलिनका अनुसार यी चिनीयुक्त पेय पदार्थहरूले ‘थोरै वा कुनै पोषण मूल्य प्रदान गर्दैनन्’ र त्यस्ता अस्वस्थकर उत्पादनहरूलाई प्रवर्द्धन गर्न खेलमा कुनै स्थान छैन ।
चिनीयुक्त पेय पदार्थहरू मोटोपना, मधुमेह, उच्च रक्तचाप र हृदय रोगसहित विश्वभरका मानिसहरूलाई असर गर्ने गम्भीर स्वास्थ्य समस्याहरूको एक मुख्य चालक भएको दुवै जनाले बिएमजे ग्लोबल हेल्थ जर्नलमा टिप्पणीमा लेखेका छन् ।
कोका–कोलाका उत्पादनहरूले विश्वव्यापी प्लास्टिक प्रदूषण, हरितगृह ग्यास उत्सर्जन र ठूलो मात्रामा पानीको प्रयोगमा पनि योगदान पुर्याउने उनिहरुले बताएका छन् ।
‘कोका–कोलासँगको सम्बन्धलाई निरन्तरता दिएर ओलम्पिक आन्दोलनले खराब पोषण, वातावरणीय ह्रास र जलवायु परिवर्तनको विश्वव्यापी महामारीलाई तीव्र पार्ने जोखिम छ’, लेखकहरूले लेखेका छन् । “अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक कमिटी (आइओसी) ले खेलाडी, दर्शक र पृथ्वीको हितमा कोका–कोलासँग सम्बन्ध तोड्ने समय आएको छ ।”
आइओसीले भने चिसो पेय कम्पनीसँगको आफ्नो साझेदारीको बचाउ गरेको छ ।
“हामीलाई कोका–कोला कम्पनीसँगको करिब एक सय वर्षको साझेदारीमा अविश्वसनीय रूपमा गर्व छ”, आइओसीका टेलिभिजन तथा मार्केटिङ सेवा प्रबन्ध निर्देशक एनी–सोफी भौमार्डले दैनिक पत्रकार सम्मेलनमा भने, “आइओसीको दृष्टिकोणमा कोकले खेलाडीका परिवार र प्रशंसकहरूलाई समर्थन गर्न जिम्मेवार दृष्टिकोण अपनाइरहेको छ र खेलहरूको आयोजनामा अभिन्न भूमिका निर्वाह गरिरहेको छ ।”
कोका–कोलाले पेरिस खेलहरूमा पानी, चिया, कफी र जुस पनि उपलब्ध गराउने एक विज्ञप्तिमा बताएको छ ।
“कूल पेय कम्पनीका रूपमा हामी थपिएको चिनीलाई दैनिक क्यालोरीको १० प्रतिशतमा सीमित गर्ने सिफारिसलाई समर्थन गर्छौं र थप गरिएको चिनीलाई घटाएर र उपभोक्ताहरूको बढ्दो स्वादहरू पूरा गर्न नवीन उत्पादनहरू प्रस्तुत गरेर हाम्रो उत्पादन दायरालाई निरन्तर अनुकूल बनाउने छौँ”, कम्पनीले विज्ञप्तिमा भनेको छ ।
सन् २०२० मा कोका–कोला कम्पनीले ओलम्पिकको प्रायोजनलाई कम्तीमा सन् २०३२ सम्म बढाउनका लागि कथित रूपमा तीन अर्ब डलरको संयुक्त सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेको थियो ।
गत वर्ष कोका–कोलाले नाइकी जस्ता स्पोर्टवेयर कम्पनीसहित अन्य कुनै पनि ब्रान्डको तुलनामा धेरै खेल प्रायोजन प्राप्त गरेको कोटर र मुलिनले उल्लेख गरेका छन् ।
“यो रणनीति अस्वस्थकर उत्पादनलाई ‘स्पोर्टसवास’ गर्न स्वर्ण पदकको अवसरमा परिणत हुन्छ”, उनले लेखेका छन् । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले देशहरूलाई गुलियो–मिठो पेय पदार्थहरूमा कर लगाउन आह्वान गरेको छ ।
ओलम्पिक खेल सुरु हुनुअघि ‘किक बिग सोडा आउट अफ स्पोर्ट’ नामक आह्वान सुरु गरिएको छ । यसमा एक लाख नौ हजारभन्दा धेरैको हस्ताक्षर छ र यसलाई विश्व मोटोपना महासङ्घलगायत धेरै सार्वजनिक स्वास्थ्य संस्थाहरूले समर्थन गरेका छन् ।
वातावरणीय गैरसरकारी संस्थाहरूले पेरिस खेलहरूमा पेय पदार्थहरू प्रदान गर्न प्रयोग गरिएको प्लास्टिकको मात्राको पनि आलोचना गरेका छन् ।
कोका–कोला कम्पनीले मे महिनामा ओलम्पिकमा प्रदान गरिने एक करोड ८० लाख रिफ्रेसमेन्टमध्ये १० वटा एकल प्रयोग प्लास्टिकबिना हुने बताएको थियो ।
कम्पनीले फेन्टा, स्प्राइट र कोका–कोलाका बोतलहरूलाई ओलम्पिक स्थलहरूमा पुन: प्रयोज्य कपहरूमा पस्किएको थियो । केही मानिसका अनुसार यो अभ्यास ओलम्पिक खेलको इतिहासमा सबैभन्दा हरियो बन्ने प्रतिज्ञाको विपरीत छ ।
प्लास्टिकको प्रयोगलाई सीमित गर्न करिब सात सय ड्रिङ्क फाउन्टेन तैनाथ गरिएको छ । सन् २०१२ को लन्डन खेलकुदको तुलनामा यस वर्षको पेरिस खेलले अझै पनि एकल प्रयोग हुने प्लास्टिकलाई ५० प्रतिशतले कटौती गर्ने लक्ष्य हासिल गर्नुपर्ने आयोजकहरूले बताएका छन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस्