१० प्रतिशत भ्याट फिर्ता कसरी प्राप्त गर्न सकिन्छ ? ग्राहक व्यवसायी र सरकारलाई यसरी हुन्छ फाइदा

काठमाडौ । आन्तरिक राजस्व विभागले मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) मा १० प्रतिशत फिर्ता पुन: सुरु गरेको छ । बिल दिने र दिने प्रणालीको विकास गर्नका लागि विभागले भ्याट फिर्ताको सूविधा दिएको हो ।

विभागले भ्याट फिर्ताको अभियान पहिलेदेखिनै सुरु गरेता पनि प्राविधिक कठिनाईले गर्दा राम्ररी काम हुन सकेको छैन् । भ्याट फिर्तामा अझैपनि प्राविधिक समस्या रहेको नेपाल बैंकर एशोसिएशनका अध्यक्ष सुनिल केसीले बताए ।

अध्यक्ष केसीले भने, ‘भ्याट फिर्ता अलि अघि नै संचालनमा आएको हो, तर यसमा प्राविधिक कठिनाई बाँकी नै छ, ठूला व्यवसायको हकमा यो सहज भएपनि सानाका लागि तत्काल असहज छ ।’

भ्याट फिर्ताका लागि सबै प्राविधि तयार पारिएको विभागका निर्देशक पदम श्रेष्ठले बताए । श्रेष्ठले सिंहदरबारसँग भने, ‘रियल टाइम भ्याट फिर्ताका लागि सम्बन्धित व्वसायी र बैंकले सफ्टवयरको विकास गर्नुपर्छ, विद्युतिय बिजक जारी गर्नेका लागी यो सहज छ, तर सम्बन्धित व्यवसायी र बैंकले सफ्टवयरको विकास गर्नुपर्छ ।’

विभागले सुरु गरेको भ्याट फिर्ताको सफ्टवयर सिद्धार्थ, नेपाल इन्भेष्टमेन्ट मेगा बैंक लगायतले यो प्रणाली सुरु गरिसकेका छन् । यस्तै, सेल्सबेरी, भाटभटेनी बिगमार्ट लगायत सपिङ सेन्टरले यो प्रविधि सुरु गरिसकेका छन् ।

भ्याट फिर्ताकाको नीतिलाई प्रभावकारी बनाउन विभागले सोमबार सूचना जारी गरेको छ ।

यसरी लिन सकिन्छ १० प्रतिशत भ्याट फिर्ता

भ्याट फिर्ता अर्थ मन्त्रालयले विद्युतिय कारोबार बढाउनका लागि ल्याएको प्रणाली हो । यो प्रणालीमा सेवाग्राहीले आफूले तिरेको भ्याट रकमको १० प्रतिशत रकम तत्काल फिर्ता प्राप्त गर्नेछन् । उदहरणका लागि यदि ‘ए’ भन्ने व्यक्तिले १००० रुपैयाँको सामाग्री खरिद गर्यो ।

उसले १००० रुपैयाँको १३ प्रतिशत अर्थात १३० रुपैयाँ भ्याट तिर्नुपर्छ । सामानमा लागेको भ्याट रकम सहित ११ सय ३० रुपैयाँ उसले कार्ड वा क्यू आर कोडबाट भुक्तानी गर्नुपर्छ । यसरी भुक्तानी गर्दा सुरुमा सबै रकम सम्बन्धित कम्पनीको खातामा जम्मा हुन्छ । यसपछि सफ्टवयरले आफैं हिसाब गरेर अटोमेटिक रुपमा कुल भ्याट रकमको १० प्रतिशत अर्थात १३ रुपैयाँ ‘ए’ भन्ने व्यक्तिको खातामा जम्मा हुन आउँछ । यसरी भ्याट फिर्ताको अभ्यास गर्दा सेवाग्राही, बिक्रेता र सरकार सबैलाई फाइदा पुग्ने देखिन्छ ।

१० प्रतिशत भ्याट छुट प्राप्त गर्दा सेवाग्राहिले सिधै खातामा क्यासब्याक प्राप्त गर्नेछन् । यसरी छुट पाउँदा बिक्रेताको समेत व्यापार बढ्न जान्छ । बिक्रेताको व्यापार बढेपछि सरकारले प्राप्त गर्न राजस्वमा समेत वृद्धि हुन्छ ।

विभागले नक्कली भ्याट बिलको बिगबिगी बढेपछि भ्याट बिल लिने र दिने बानी पार्नका लागि यस्तो उपाय अपनाएको हो ।