‘विद्युतिय सवारी साधनका कारण ३५ अर्ब भन्सार महशुल गुम्यो, सरकार कर उठाउने दबावमा छ’

काठमाडौं । अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले सरकारले चालु आर्थिक वर्षमा निर्धारण गरेको लक्ष्यअनुसार राजश्व उठ्न नसकेको बताएका छन् । अन्तर्राष्ट्रिय भन्सार दिवसको अवसरमा काठमाडौंमा आयोजित कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै उनले राजश्वको दृष्टिकोणबाट सरकार अझै धेरै दबाबमा रहेको बताएका हुन् । उनले राजश्व केही वृद्धि भएपनि लक्ष्यअनुसार उठ्न नसकेको स्वीकार गरे । राजश्व संरचनामा परिवर्तनका कारण र लक्ष्यअनुसार उठ्न नसकेको उनको भनाई थियो ।

अर्थमन्त्री डा. महतले व्यवसायलाई अनलाइन प्रणालीमा ढाल्न नसके सबै किसिमका व्यवसायलाई हेर्न नसकिने पनि बताए । उनले आन्तरिक राजश्व कार्यालय र भन्सार कार्यालयले आफूलाई प्रविधिमैत्री बनाउँदै लैजान जरुरी रहेको बताए ।

विद्युतीय सवारीसाधनहरुको आयात इन्धनमुखी सवारीको भन्दा दोब्बर बढी भएकाले पनि भन्सार राजश्व कम उठेको बताए । इन्धनमुखी सवारीसाधनको तुलनामा विद्युतीय सवारीसाधनको भन्सार न्युन राखेकाले पछिल्लो आँकडामा ३४/३५ अर्ब कम भन्सार राजश्व उठेको दाबी गरे ।

उनले भने, ‘अहिले हामी राजश्वको दृष्टिकोणबाट अझै धेरै दबाबमा छौँ । राजश्व केही वृद्धि भएको छ । तर हामीले जुन लक्ष्य निर्धारण गरेका थियौँ, त्यो अनुसार हुन सकेको छैन । त्यो नहुनुको कारण एउटा त राजश्व संरचनामा परिवर्तन आइरहेको छ । डिजिटल युगमा संसारै अगाडि बढेको छ, हामी पछि पछ्याउँदै छौँ । यो डिजिटलाइजेशनको सँगसँगै अब ट्रान्जेक्शन व्यवसाय गर्ने शैली परिवर्तन भइसकेको छ । हामीले पनि आफ्नो शैलीलाई, तौरतरिकालाई त्यही अनुसार नढाल्ने हो भने हामी यो सबैखाले डिजिटलबेस व्यवसाय छ, त्यसलाई क्याप्चर गर्न सक्दैनौँ । त्यसबाट प्राप्त हुने जुन राजश्व छ, त्यो राजश्व हामी लिन सक्दैनौँ ।’

उनले भन्सार प्रशासनले चनाखो भएर काम गर्नुपर्नेमा पनि जोड दिए । ‘भन्सार कार्यालयले पनि आफूलाई एकदमै अपडेट गरेर लैजानुपर्नेछ । अहिले भन्सारको कुरा गर्दा हिजो हामी गाडी आयात जुन नेपालमा हुन्छ, त्यो इन्धनमा आधारित थियो । पेट्रोल र डिजेलमा आधारित थियो । अहिले इभीको आयात इन्धनमा आधारित गाडीहरुको भन्दा डबल नै भएको छ । यो पछिल्लो समयमा र हामीले इभीलाई प्रमोट गर्ने हिसावले जुन अत्यन्त न्युन, इन्धनबेस भेकलको तुलनामा न्युन भन्सार दर राखेका छौँ ।’

उनले विद्युतिय सवारी साधनका कारण ३४/३५ अर्ब कम भन्सार राजश्व उठेको जानकारी पनि गराए । ‘इभीकै कारण अहिले ३४/३५ अर्ब कम भन्सार उठेको छ, त्यसले गर्दा जुन हामी परम्परागत हिसावबाट जुन रावश्व वृद्धिको आँकलन गरिरहेका थियौँ, र यही इभी एडप्टेशनको पनि जुन प्रक्षेपण गरेका थियौँ । त्यो भन्दा ज्यादा आम नागरिकहरु त्यतातिर उन्मुख छन् । जसले गर्दा हाम्रो राजश्वको लक्ष्य प्राप्त गर्न थप कठिनाइ आएको छ ।’, डा. महतले भने ।

अर्थमन्त्री डा. महतले बस्तु तथा सेवाको उत्पादन र मागको प्रकृतिमा बदलाब आएकाले पुरानो शैलीमा कर उठाउन मुस्किलन हुने बतार्ए । ‘कुन कुन नयाँ व्यवसाय खडा भैरहेका छन्, कुन कुन व्यवसाय धारासायी भैरहेका छन् भन्सार र कर प्रशासनले हेर्नुपर्छ । हिजो यति तिरेको थियो आज किन तिरेन भनेर हुँदैन् । व्यवसायका शैलीमा परिवर्तन आएका छन् । हिजो यो बस्तुको मूल्य यति थियो, आज किन यति भयो भन्ने पनि हुन्न । हिजो तैँले यति तिरेको थिइस, यति किन तिरिनस भन्न पनि मिल्दैन् ।’, डा. महतले भने